Halklar, 21 Şubat Dünya Anadil günü dolayısıyla “Anadil yüreğin kapısıdır” sloganıyla Galatasaray Meydanı’nda toplanarak anadillerine sınırsız özgürlük istedi.

Etkinlikte halkların anadillerinde okudukları şiir ve ezgilerin ardından halay çekildi, Tulum eşliğinde Laz, gürcü, Hemşin horonları oynandı. “Anadil yüreğin kapısıdır” pankartı arkasında toplanan Halklar ve Halkların kültürleri üzerine faliyet yürüten bir çok kurumun, üye ve temsilcileri, Adıgece, Kürtçe, Arapça, Lazca, Gürcüce, Ermenice, Hemşince, Pomakça, Zazaca, Çeçence, Osetçe, Türkçe, Rumca, İbranice, Süryanice “anadilimize özgürlük” taleplerini dile getiren dövizler taşıyarak “halklarız, dilimizle buradayız” dedi. Etkinlikte 16 dilde, “merhaba”, “nasılsın” kelimelerinin okunuşlarının da yer aldığı bir bildiri dağıtıldı. Katılımcılar adına konuşan Altan Açıkdilli, anadilleri yaşatmanın yanı sıra, halkların komşuları ve dostlarını da anadillerinde selamlayabilir olmasının önemli olduğunu ifade etti.

Anadillerinde şiir ve ezgilerle katıldılar

Etkinlik kısa bir erbane dinletisinin ardından Narod Minasyan eyleme katılanları Ermenice selamlayarak, anadilinde bir ezgi seslendirdi. Ardından Mezopotamya Kültür Merkezi sanatçılarından Mervan Tan, Kürtçe ve Zazaca ezgilerle katıldı.

Etkinlik devamında MEZO-DER temsilcilerinden Edip Aslan, eyleme katılanları Süryanice anadilinde selamladı. Hemşin Kültürünü Araştırma ve Yaşatma Derneği’nden Hikmet Akçiçek de katılanları selamlayarak, anadili olan Hemşince bir ezgiyi seslendirdi. Zazaca, Çeçence ve Adıgece okunan bir şiirlerin ardından Pomakça bir selamlama yapıldı.


“Anadilleri ile konuşabilen son kuşaklarız”

Kurumların ortak hazırladığı açıklamayı okuyan Altan Açıkdilli, bu ülkede kendi anadilinde konuşabilen son kuşaklardan olduklarını belirterek, “tarihsel, sosyal, ekonomik nedenlerle, ama en çok da ulus-devletin milliyetçi, asimilasyoncu devlet politikaları yüzünden tarihte sayısız dil ve kültür yok oldu, günümüzde de yüzlerce dil ve kültür yok olma tehdidi ile karşı karşıya” dedi.

Topraklarda “resmi dil” Türkçe dışında 34 dil konuşulduğunu, 18 anadilin yakın gelecekte yok olma tehlikesi altına gireceği belirtildi. Açıkdilli, son 25 yıl için Ubıhça’nın yok olduğunu, UNECSO’nun Abhazca, Adığece, Çerkesçe (Kabartayca), Zazaca, Abhazca, Hemşince, Lazca, Pontusca, Roman dili, Süryanice ve Batı Ermenicesi dillerini yok olma tehlikesi altındaki diller arasında saydığına dikkat çekti. Açıklama ”Anadillerimize sınırsız özgürlük istiyoruz” talebiyle sona erdi.

Eğitimin merkezi, tekçi ve yasakçı yönetimin denetimindedir

30′lu ve 40′lı yıllarda devlet destekli “Vatandaş Türkçe Konuş” kampanyaları yürütüldü, Türkçeden başka dilde konuşanlara para cezası kesildi. Halen de yasaklar sürüyor. Türkçe dışındaki dillerin ancak özel okullarda okutulabileceği, demokratikleşme paketinin bir parçası olarak sunulabiliyor.
Eğitimin merkezi, tekçi ve yasakçı yönetimin denetimindedir. Özyönetim yapılarına ve halkların kendi özgür iradelerine olanak tanınmaması, anadillerin özgürce yaşaması ve gelişmesini engelliyor.

Yönetenler topraklarımızı halklar hapishanesine çevirdi

Lozan anlaşması ile Ermeni, Rum ve Yahudilere kendi okullarını kurma hakkı tanındı. Ancak bu okullar yok olma tehditi altında. Çünkü devlet okulların masraflarını karşılamıyor, dolayısıyla yükümlülüklerini yerine getirmiyor. Ayrıca Lozan Antlaşması bütün “gayrımüslim”lere aynı hakları tanımasına rağmen, devlet Süryanileri kapsam dışında tutuyor ve okul açmalarına izin vermiyor.

Çok dinli, çok dilli, çok Halklı, coğrafyamız böylece yönetenler tarafından dillerine kilit vurulmuş insanların kapatıldığı bir halklar hapishanesine çevrildi.

Her türlü tekçi, yasakçı, inkârcı, ırkçı ideolojilere karşı kültürümüzü özgürce yaşamak istiyoruz
Bu coğrafyada yaşayan bizler; Laz, Gürcü, Hemşin, Pontos, Kürt, Arap, Rum, Ermeni, Boşnak, Tatar, Arap Alevi, Türkmen, Azeri, Zaza ,Yahudi, Pomak, Roman, Çingene, Çerkes, Süryani, Alevi, Ezidi ve tüm halklar, sınırsız, yasaksız, özgürce anadilimizde konuşmak, yazmak, üretmek, ana dillerimizde okullarda okumak ve geliştirmek ve her türlü tekçi, yasakçı, inkarcı, ırkçı ideoloji ve politikalara karşı kültürümüzü, kimliğimizi, inancımızı özgürce yaşamak istiyoruz.

Etkinlik anadilde söylenen ezgiler eşliğinde çekilen halaylarla birlikte son buldu.

Eylemin çağrıcısı ve katılımcısı kurumlar:
İHD İstanbul Şubesi, ASİ-DER ( Antakya, Samandağ, İskenderunlular Derneği), Ankara Düşünceye Özgürlük Girişimi, , Jıneps Gazetesi, HADİG ,Demokratik Çerkes Hareketi, Apoyevmatini Gazetesi, Demokratik Pomak Hareketi, MEZO-DER ( Mezopatamyalılr Derneği), Nor Zartonk, Kürt Enstitüsü, Suryaniler.com, Laz Enstitüsü, Laz Mektebi, Halkların Anayasası, AKA-DER, Zaza Platformu, Kafkasya Forumu, Sabro Gazetesi, Mektebe Zazaki, Gürcü Kültür Merkezi, Avrupa Süryaniler Birliği (ESU), Minnina Forumu, Lazebura ev, Çerkes Soykırımı Tanınsın İnsiyatifi, İSPOD ( İstanbul Pomak Kültür Derneği), Grup Helesa, Pangea Kültür.

Güncelleme Tarihi: 22 Şubat 2014