Turabdin'de yer alan Süryani köyü Zaz (İzbırak) 'da bulunan tarihi Mor Dimet Kilisesi'nin çan kulesi yıkılma tehditiyle karşı karşıya. Nüfusunun çoğu Avrupa ve Amerika'ya göç etmiş bulunan Zaz köyünde bulunan bu kilisede yıllardır tek başına kalan iki Süryani bulunuyor. Zaz köyüne sahip çıkan bir rahip ile rahibe yıllardır bu köyde ikamet edip yaşamaktadır.

2001 yılında bu rahip ile rahibenin kilise içinde kalabilmesi için kilise avlusu içinde bir bina ve çan kulesi inşaa edilir. O tarihten beri kullanımda olan bu bina bölümü ve çan kulesi, devlet yetkilileri tarafından alınan bir kararla yıkılacak. 

KİLİSENİN TARİHİ MİLATTAN ÖNCESİNE DAYANIYOR

Bu haberle ilgili görüşlerine başvurduğumuz Almanya Göttingen Üniversitesi'nden sayın Gabriel Rabo, Zaz köyündeki bu kilisenin Süryanilerin hıristiyanlığı ilk kabul ettiği zamanlarda inşaa edilen (Tahmini olarak M.S. ilk 5. yy‘lerde) bir yapı olduğunu belirterek Süryaniler açısından çok önemli bir ibadethane olduğunu söyledi. 

Gabriel Rabo yapının kilise olma özelliğinden başka olarak, dış duvarlarında millatan önce dönemlerden kalma Akadça çivi yazısı olan yazılar da bulunduğunu; Zaz köyünün isminin başka tabletlerde "Zazabukha" olarak geçtiğini ve M.Ö 879 yılına ait bir tablette bu bölgenin bir askeri karargah olarak kullanıldığını belirtti.  Rabo farklı kültürlere açılım yaptığını söyleyen bir anlayışın, bu yıkım kararını almakla farklı renklere siyasi bir saldırıda bulunabilecegini belirterek bu türdeki ibadethanelerde kiliselerin tamir edilme yetki ve salahiyetin asıl sahiplerine bırakılması gerektiğini ifade etti.

Ayrıca Süryanilerin geride bıraktığı tarihi eserlerin kalıntıları üzerine yerleşim veya kiliselerin taşlarının özel binaların yapımında kullanım izni verilmemesi gerektiğini de belirten Gabriel Rabo, bu yıkım haberinden dolayı çok üzgün olduğunu belirterek bu yıkımın bir an önce yetkililer tarafından durdurulması gerektiğini vurguladı.

Kaynak ve Fotoğraf: Gabriel Rabo; Güncelleme Tarihi: 5 Haziran 2012