Süryani Avukat Sümer, soyadı kanununda yaşanan sıkıntının Anayasa Mahkemesi’nin vereceği iptal kararı ile iç hukukta çözülmesini istediklerini belirtti. Midyat’ta yaşayan Süryaniler ‘
Süryanice’ soyadlarını kullanabilmek için Anayasa Mahkemesi’nden gelecek olan
olumlu kararı bekliyor. Anayasa Mahkemesi, iptal istemiyle ilgili ilk incelemesini tamamlayarak, davayı esastan görüşmeye başladı.
Davayı esastan görüşen Anayasa Mahkemesi yaptığı müzakereler sonunda, incelemenin derinleştirilmesi için dosyanın başka bir günde görüşülmesine oy birliği ile karar verdi. Eğer Anayasa Mahkemesi düzenlemenin iptal istemini kabul ederse, başta Süryanice, Ermenice ve Kürtçe soyadı kullanabilmek mümkün olabilecek.
Soyadlarını değiştirmek isteyen Süryaniler’in mahkemeye açtıkları davalar reddedilince, avukatları Rudi Sümer, başvurularına engel oluşturan yasanın ilgili bölümünün iptali istemiyle davanın Anayasa Mahkemesine götürülmesini istedi.
Midyat Asliye Hukuk Mahkemesi, Süryani avukat Rudi Sümer’in Anayasa’ya aykırılık iddiasını ciddi buldu ve Soyadı Kanunu’nun 3’üncü maddesinin davayla ilgili olan kısmının Anayasa’nın eşitlikle ilgili 10’uncu maddesindeki ‘Herkes dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir’ hükmüne aykırı olduğu gerekçesiyle Türkçe kökenli olmayan soyadların kullanılmasını yasaklayan hükmünün iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurmuştu.
‘Ay’ soyadını kullanan ve İsviçre’de yaşayan çifte vatandaşlığa sahip adının açıklanmasını istemeyen bir kişi, Süryanice’de ‘Tuma ailesi’ anlamına gelen ‘Bartuma’ soyadını kullanmak istedi. Aynı vatandaş Midyat Asliye Hukuk Mahkemesi’ne Bartuma soyadını kullanabilmek için soyadı tashihi davasını açtı. Bu yargılama sürerken, Avukat Rudi Sümer, mahkemeye, soyadı kanunu 3’üncü maddesindeki ‘Yabancı ırk ve millet isimleriyle’ ilgili ibarenin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurmasını istedi.
Süryani Avukat Sümer, “Anayasa Mahkemesi’nin başvuruyu 10. Madde kapsamında değerlendirip soyadı kanununun 3. maddesindeki ilgili maddeyi iptal edeceğine inanıyoruz. AİHM’nin Türkçe olmayan isimlerin kullanımının engellenmesinden ötürü Türkiye hakkında vermiş olduğu ihlal kararları mevcut. Soyadları kanununda yaşanan bu sıkıntının Anayasa Mahkemesi’nin vereceği iptal kararı ile iç hukukumuzda çözülmesini ediyoruz” dedi.
Bilindiği üzere Yargıtay 18. Hukuk Dairesi Türkçe dışındaki dillerden “Kürtçe, Süryanice, Ermenice” soyadı kullanım taleplerinin reddine gerekçe olarak, soyadı kanununun 3. maddesindeki (Rütbe ve memuriyet, aşiret ve yabancı ırk ve millet isimleriyle umumi edeplere uygun olmayan veya iğrenç ve gülünç olan soyadları kullanılamaz) ile soyadı nizamnamesinin 5. maddesindeki “Yeni takılan soyadları Türk dilinden alınır” ve 7. maddesindeki “yabancı ırk ve millet dilleri soyadı olarak kullanılamaz” gerekçe gösterilerek talepler reddediliyordu.
Kaynak: Midyat Habur Gazetesi, Güncelleme Tarihi: 23 Mayıs 2010