Süryaniler | Renkler Solmasın, Kültürler Kaybolmasın

Gurbette yaşam zordur ama gurbette yaşamak Süryanilerin birçok şeyi öğrenmelerine de vesile olmuştur. Sinema ve tiyatro, Süryaniler'in ilk kez diasporada yani gurbette ürün verdiği iki alan olmuştur. Avrupa ve Amerika'da birçok küçük tiyatro grubu kuran Süryaniler, böylece uygar dünyanın yenilikleri ile de tanışmış oldular. Kurulan bu gruplar hem Süryani hem de dünya yazarlarının eserlerini sahneye koyarak kültürlerini başka insanlara anlatabilmenin bir yolunu bulmuş oldular. Bu grupların içinde en çok dikkat çekeni, oldukça başarılı çalışmalarıyla İsveç'te kurulan Nison Tiyatro Grubu olmuştur.

Tiyatro ve sinema ilk Süryani yönetmenlerinin de yetişmesine olanak sağlamıştır.. Hem yönetmen hem de oyuncu olan Corc Farac Dikenli Yol, Muhtar ile Öğretmen, Dilsiz ve Sağır gibi ona yakın oyun yönetip oynamıştır. Ancak Corc Farac'ın tüm Süryaniler arasında popüler olması çevirdiği Holo Melke Bigolutho (Melke Dayı Diyasporada) filmi sayesinde olmuştur. Film, Batı'ya göç eden Süryaniler'in yaşadığı sorunları irdeleyen ve bol ironilerle eleştirilerde bulunan bir çalışmadır.

Bir başka dikkat çeken tiyatro ve sinema yönetmeni de Aziz Said'dir. Said, Gılgamış Destanı, Simele ve Asuri Ana adlı tiyatro oyunlarının yönetmenliğini yaparken, Süryaniler'in ülkeden çıkışını anlatan Ekodus(Çıkış) adlı belgesel bir filmde çekmiştir.

Yönetmenliğini Corc Home'nin yaptığı ve başrolünde Julyana Jido'nun (aynı zamanda Süryaniler arasında popüler bir müzisyendir) oynadığı Vartde Dişe (Çiğnenmiş Çiçekler) filmi ise 1960 ve 70'li yıllarda Türkiye'de çekilen ''zengin erkek-fakir kız'' hikayelerini andırmaktadır.

Yurtdışında yapılan zengin tiyatro ve sinema çalışmalarına karşın, Türkiye'de yaşayan Süryaniler azınlık psikolojisinden dolayı bu alanlara girmekten oldukça çekinmişlerdir. Ayrıca bu konularla uğraşanların başlarına gelenler, Süryanilerin daha da sessiz kalmalarına zemin yaratmıştır. Günümüzde amatör olarak tiyatro ve sinema ile uğraşan bazı Süryanilerin bireysel çabalarına tanık olmaktayız.

Kişisel gayretleri ile Süryani cemaatini sanat faaliyetlerine katılmaya yönlendiren bu kişiler çeşitli tiyatro ve sinema oyunlarında roller oynamış ve başarılı perfomanslar sergilemişlerdir. Bu iki alanda en çok dikkat çeken iki isim Metin Yıldırım ve İbrahim İris adlı Süryaniler olmuştur.

2008 Yılında Türkiye'de sinemalarda gösterilen; senaryosunu Onur Aydın'ın yazdığı, yönetmenliğini Talip Karamahmutoğlu'nun yaptığı GİRDAP isimli filmde İbrahim İris başrol oyuncusu olarak görev almıştır.

Her şeye rağmen, Süryaniler yaşadıkları bu coğrafyada bu alanlarda ilerde daha iyi çalışmalar yapacaklardır.